Het idee van Elsgeesterhof: een groene oase waar iedereen welkom is
Een tuin die verbindt, waar buurtbewoners samenkomen en de handen uit de mouwen steken. Waar je leert van de natuur en waar nieuwe contacten ontstaan. Vanaf 2025 vestigt zelfoogsttuin Elsgeesterhof zich op haar nieuwe vaste locatie, aan de rand van Voorhout. Els Cramwinckel, voorzitter van Stichting Elsgeesterhof, vertelt hoe dit idee van zaadje tot gemeenschapstuin is uitgegroeid.
Wat is Elsgeesterhof?
“Elsgeesterhof is een duurzame, ecologische gemeenschapstuin. Iedereen is hier welkom om onbespoten groenten te oogsten, schone bloemen te plukken, te leren over gezonde voeding en sociale contacten op te doen. Het is een heerlijke groene oase.”
Hoe ontstond het idee?
“Het initiatief voor de gemeenschapstuin komt van Ingrid Verdegaal. Tien jaar geleden werd ze ernstig ziek en vond ze in haar volkstuin een vorm van therapie. Buiten werken, bezig zijn met gezonde voeding en het delen van de uitbundige oogst gaven haar zoveel energie, dat wilde ze delen. Tijdens de opleiding biologisch dynamische landbouw aan de Warmonderhof kwam ze in aanraking met gemeenschapslandbouw en toen viel alles op z’n plek: Een tuin, voor de buurt, waar bewoners elkaar ontmoeten, samen groente en bloemen telen en de oogst delen.”
Het idee was er, en toen?
“Ingrid begon haar gemeenschapstuin op een volkstuincomplex. Al snel sloten er andere buurtbewoners aan, er kwam een tuinder bij voor de bloementuin, en de tuin werd te klein. De gemeente schoot te hulp en bemiddelde in een tijdelijke plek met uitzicht op een grotere vaste locatie, naast een nieuw te realiseren woonwijk. De tuin groeide en kreeg steeds meer bekendheid, door mond-tot-mondreclame, sociale media en de lokale pers.
Vanaf dit jaar zijn we gevestigd op de nieuwe vaste plek. Met twee tuinders en 70 vrijwilligers zaaien we planten, wieden we onkruid, zetten we palen, graven we geulen, klussen we, doen we alles wat nodig is om ‘ons Elsgeesterhof’ te laten groeien en bloeien. De onderlinge omgang is daarbij heel belangrijk: gezelligheid en respect voor ieders mogelijkheden en behoeften.”
Wat is er sinds de komst van Elsgeesterhof veranderd?
“Wij bieden een groene oase, een heerlijke plek om te zijn. Wij voegen op een mooie manier groen toe aan Voorhout. We zijn vijf dagen per week open en dan is iedereen welkom om te genieten van de bloemen, planten en leuke mensen.
Mensen leggen hier sociale contacten. We hebben mensen die hun partner zijn verloren of die met pensioen zijn en hun leven zinvolle invulling willen geven. We voegen echt wat toe aan de gemeenschap. Bijvoorbeeld aan het initiatief ‘sociaal buurtkoken’. Elke week leveren wij de groente voor 15 mensen die in het buurthuis samen eten. En we ontvangen de bezoekers van het Ontmoetingscentrum Dementie Voorhout die als uitje bij ons koffie komen drinken.
Ook geven we educatie. Basisschoolkinderen kunnen een seizoen meelopen op onze tuin. Ze leren hoe groente groeit en krijgen een eigen stukje grond om te moestuinieren. Daarnaast zijn wij een stageplek voor ecologische tuinders in opleiding en voor leerlingen van middelbare scholen die bij ons hun maatschappelijke diensttijd kunnen uitvoeren.
Het contact met de gemeente is bijzonder goed. Ze zien ons als parel voor de buurt. Ze vroegen ons mee te denken over het ontwikkelen van sociale activiteiten voor de nieuwe wijk Nieuw Boekhorst. Dat doen we graag!
Ons bereik is zelfs groter dan de directe wijk. Mensen uit Voorhout, Sassenheim, Warmond, Noordwijk en Noordwijkerhout weten ons te vinden.”
Wat heeft onze bijdrage voor verschil gemaakt?
“Bij het in gebruik nemen van de nieuwe plek lopen we tegen een aantal onvoorziene tegenslagen aan. Zo is het land opgehoogd, maar na flinke regenval blijft het land onder water liggen. De bijdrage van het Postcode Loterij Buurtfonds gebruiken we om een drainagesysteem aan te leggen. Daarmee zijn we nu beter voorbereid op deze weersomstandigheden. Dat hadden we anders nooit kunnen betalen.”
Wat zijn jullie verdere plannen?
“We zijn nu nog volop bezig de nieuwe locatie in te richten en alles aan te planten. Wat we heel graag willen ontwikkelen is dagbesteding op de tuin. En we hebben nu een prachtige workshoplocatie, waar we workshops gaan geven op het gebied van bijvoorbeeld inmaken, duurzaam bloemschikken, ecologie en bijen. Zo kunnen we onze kennis delen en meer mensen inspireren.”
Heb je tips voor mensen met een goed idee voor hun buurt?
“Zoek de samenwerking op. Om een mooi initiatief te laten bloeien, heb je lokale bijval nodig. Ga naar het buurthuis, haak aan op de vraag die speelt in de buurt. Houd de lokale krant in de gaten en zoek contact met de gemeente. Zij zijn vaak op zoek naar mooie ideeën voor een locatie of een buurt en kunnen je helpen jouw initiatief te laten groeien.”
Het Postcode Loterij Buurtfonds steunt Stichting Elsgeesterhof dankzij de deelnemers van de Postcode Loterij.